Ex-gedeputeerde maakt misbruik van creditcard van de overheid? Wat nu?

Een ochtendkrant heeft verleden week bekendgemaakt dat een ex-gedeputeerde die tijdens de afgelopen verkiezingen op de lijst van een partij stond misbruik heeft gemaakt van een creditcard van de overheid. Uit documenten blijkt dat deze ex-gedeputeerde de creditcard voor persoonlijke doeleinden heeft gebruikt en nimmer heeft terugbetaald. De directeur van het instituut dat onder deze ex-gedeputeerde ressorteerde heeft de ex-gedeputeerde hierop gewezen maar de misbruik duurde voort. De situatie was ondraagbaar geworden voor diegenen die verantwoordelijk waren voor de controle en administratie van het instituut. De handelingen van de ex-gedeputeerde hadden veel conflicten veroorzaakt en hadden ertoe geleid dat verschillende kapabele personen het instituut hadden verlaten.
Waarschijnlijk gaat het hier niet om een overheidsdienst omdat de functie van directeur wordt genoemd en een overheidsdienst kent deze functie niet maar wel die van hoofd van dienst. Dus dit is een indicatie dat het om een overheids-NV of overheidsstichting gaat.

Wat kan er in zo’n geval gedaan worden? Een dergelijke serieuze beschuldiging moet zo spoedig mogelijk onderzocht worden om hetzij het tegendeel te bewijzen of om gepaste maatregelen te nemen indien blijkt dat hetgeen door de ochtendkrant bekend werd gemaakt waar is. De samenleving mag niet accepteren dat dit geval gemeld wordt en niet grondig onderzocht wordt. Een gedeputeerde die misbruik maakt van een creditcard van de overheid tast de integriteit van het Bestuurscollege in het algemeen aan en van onze bestuurders in het bijzonder en in dit geval ook de integriteit van een overheidsinstituut en draagt zeker niet bij aan behoorlijk bestuur. Er zijn diverse manieren om deze beschuldiging te laten onderzoeken.

(1) Op de eerste plaats kan de Ombudsman benaderd worden met een klacht en verzoek om een onderzoek in te stellen. De Ombudsman kan ook besluiten om ambtshalve tot onderzoek over te gaan.

(2) Op de tweede plaats, als het om een overheids-NV of overheidsstichting gaat, kan de huidige Raad van Commissarissen of het huidige bestuur de melding laten onderzoeken en indien blijkt dat de beschuldiging waar is kan men actie ondernemen teneinde te voorkomen dat dit zich in de toekomst herhaalt en, indien nodig langs de juridische weg, terugbetaling eisen van de ex-gedeputeerde.

(3) Op de derde plaats kan het Bestuurscolllege zelf het initiatief nemen om de SOAB een onderzoek te laten instellen. De integriteit van het Bestuurscollege en onze bestuurders is aangetast en dit kan niet in de doofpot blijven. In het verleden heeft de SOAB onderzoek verricht naar misbruik van een creditcard door een voormalige bestuurder die belast was met de overheidsstichting CTDF/CTB. In dat geval had de SOAB richtlijnen geformuleerd voor het gebruik van creditcards om toekomstige misbruik te voorkomen.

(4) Op de vierde plaats, indien het om een overheidsstichting gaat, kunnen belanghebbenden, bijvoorbeeld de werknemers, het bestuur benaderen om, op basis van artikel 54 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek Boek 2, opheldering te vragen over deze handeling van onbehoorlijk bestuur. Indien het bestuur niet reageert of het verzoek niet ten genoegen van de belanghebbenden is geantwoord dan kunnen zij de rechter vragen een onderzoek in te laten stellen.

Afhankelijk van het resultaat van het onderzoek kan de rechter beslissen om over te gaan tot bepaalde acties. Indien blijkt dat er inderdaad misbruik is geweest van de creditcard dan kan de rechter verzocht worden te beslissen dat de ex-gedeputeerde het geld terugbetaalt aan de stichting.

De samenleving noch de overheid mag deze zaak in de doofpot laten. Als we een autonoom land willen worden in het Koninkrijk dan moeten we beginnen te werken aan onze normen en waarden om zodoende het respect te krijgen dat wij waardig zijn als autonoom land. Diegenen die ons daarin moeten leiden, onze bestuurders, moeten het goede voorbeeld geven.


Etienne van der Horst
11 November 2007